۷

نظام ارزشهای خانواده

وابسته

فاصلهای

۳-۷-۱- متغیر وابسته و تعریف مفهومی آن
پیامدهای اجتماعی استفاده از رسانه توسط جامعه‌شناسان، روانشناسان اجتماعی، صاحبنظران علوم رسانه و ارتباطات همواره مورد توجه قرار گرفته است. امروزه با پیشرفت و توسعه‌ی جوامع در کنار گسترش و تحول انواع رسانه های دیداری و شنیداری اقبال عمومی به اینترنت قابل تامل است و همین گسترش و توجه عمومی باعث گردیده تا محققان علوم انسانی تحقیقات و پژوهش هایی در این باره انجام دهند. پیامدهای اجتماعی اینترنت مانند هر رسانه دیگر سر راست و مستقیم نمی باشد و خانواده به عنوان یکی از متغیر های مستقل، مهم و فعال بر آن تاثیرگذار می باشد.
۳-۷-۱-۱ نظام روابط اجتماعی درون خانواده
رنه کونیگ معتقد است خانواده به عنوان نظامی خاص، یعنی گروه کوچک با ساختار و کارکرد خاص است. از دیدگاه وی خانواده به عنوان یک گروه اجتماعی بررسی می شود. این گروه اجتماعی ویژگی های خاصی دارد که متفاوت از سایر گروه هاست. تعریف کلاسیک ارنست برگس^[۶۹] از خانواده، واحدی از افراد در کنش متقابل با یکدیگر است. اما رنه کونیگ از خانواده به عنوان گروهی خاص نام می برد که اعضای آن با احساسات شدید با یکدیگر در ارتباط هستند. وی بر مهمترین خصلت گروه خانواده یعنی رویارویی روابط و صمیمیت تاکید می کند. (اعزازی۱۳۸۹:۷۲)
۳-۷-۱-۱-۱ دایره و شدت (صمیمیت) روابط
خانواده مناسب ترین نظام و محل برای تأمین نیازهای آدمی از جمله ایجاد روابط صمیمانه اجتماعی است. رابطه صمیمانه به رابطه بین‌فردی گفته می‌شود که متضمن عشق و علاقه و احساسات شدید اعضا با یکدیگر باشد. خانواده صمیمی میکوشد از هر فرصت کوتاهی برای تحکیم و تقویت روابط بین اعضاء خود استفاده کند. انجام فعالیتهای گروهی، ورزش های دسته جمعی و تفریحهای خانوادگی از جمله شیوههائی است که علاقه و صمیمیت اعضاء خانواده را نسبت به هم بیشتر میکند. برای سنجش دایره روابط و شدت صمیمیت از شاخصهایی از جمله: صحبتکردن های صمیمانه، غذا خوردن در کنارهم، کارکردن با یکدیگر، انجام بازیهای گروهی، گوش دادن فعال به صحبتهای یکدیگر، پرهیز از انتقادها و شکایتهای نابهجا و نامهربانانه، تشکر از تلاشهای یکدیگر، خوش رفتاری، عملکردن به قول و قرارهای ساده و توجه داشتن به نیازهای هریک از اعضا، همفکری و مشورت در امور زندگی، میزان ارتباط با دوستان، خویشاوندان و انجمنها، اعتماد و تعهد به هم، توجه به خواست های فردی و تفریح، تعداد دوستان صمیمی، عضویت و میزان فعالیت در سازمانهای سیاسی، خیریه و … استفاده شده است.

جدول ۳-۳) عملیاتی کردن متغیر وابسته نظام روابط اجتماعی

ردیف

گویه

۱

در صورتی که در سازمانهای خیریه-سیاسی- مذهبی عضویت دارید به سئوالات زیر پاسخ دهید:
نوع عضویت شما چگونه است؟
در ماه چند نوبت در جلسات آن شرکت می کنید؟
در سال چند نوبت در جلسات آن شرکت می کنید؟
شما دارای چه سمتی در سازمان خیریه هستید؟

۲

وقتی که با اعضای خانواده تان صحبت می کنید چقدر با آنها احساس همدلی می کنید؟

۳

در صورتی که شما نیاز به کمک داشته باشید خانواده شما چقدر به شما کمک کنند؟

۴

در صورتی که شما نیاز به کمک داشته باشید خویشاوندان شما چقدر به شما کمک کنند؟

۵

ارتباط خود را با والدین تان چگونه ارزیابی می کنید؟

۶

دیگر مثل گذشته برای بودن با اعضای خانواده ام وقت نمی گذرانم و بیشتر با دوستانم ارتباط دارم.