فصل سوم:
روش پژوهش

۳-۱- روش پژوهش :

روش پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی است و از نظر هدف کاربردی است .و نتایج آن قابلیت بکارگیری در سازمانها، شرکتها، و نهادهای مالی را دارد. هدف تحقیق کاربردی، آزمون مفاهیم نظری در موقعیتهای واقعی و حل مشکلات ملموس است. و از نظر ارتباط بین متغیرها از نوع همبستگی است.

۳-۲- جامعه آماری:

جامعه آماری، جامعه ای است متشکل از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند(سرمد، بازرگان، حجازی ۱۳۸۵، ص، ۱۷۷). جامعه آماری این پژوهش : بیمارستان های شهرستان نیشابور به تعداد ۴۰۰ نفر می باشد،

۳-۳- نمونه آماری:

نمونه عبارت است از تعدادی عناصر یا افراد جامعه آماری که صفات آنها با صفات جامعه مشابهت داشته و معرف جامعه بوده و از تجانس و همگنی با اعضای جامعه برخوردار باشد ( حافظ نیا، ۱۳۷۹، ص۱۲۱) نمونه آماری براساس روش نمونه گیری طبقه ای از بین دوبیمارستان ۲۲ بهمن و حکیم نیشابور به صورت تصادفی انتخاب گردیدند(جدول ۳-۱). شایان ذکر است نمونه انتخاب شده براساس جدول مورگان۱۹۶ نفر بدست آمد.
جدول ۳-۱- جامعه و نمونه آماری

۳-۴- روش جمع آوری داده ها:

به منظور جمع آوری داده ها در این پژوهش ، از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. بدین ترتیب که به منظور جمع آوری پیشینه و مبانی نظری پژوهش، شامل تشریح هوش هیجانی و تعارضات سازمان (بین فردی) در این مساله و مدلسازی مساله از روش کتابخانه های با مراجعه به کتابها، پایان نامه ها ، نشریات و کتابخانه های دانشگاه و مراکز اطلاع رسانی و جستجو در پایگاه های اطلاع رسانی علمی جهت دستیابی به آخرین دستاوردهای مطالعات و پژوهش های انجام شده و تکمیل ادبیات تحقیق و بررسی مباحث نظری مرتبط با موضوع استفاده شد. و نهایتا اثبات فرضیه های مدل بر اساس مطالعات میدانی در بیمارستان های شهرستان نیشابور انجام شد.

۳-۵- متغیرهای پژوهش:

متغیرهای وارد شده در تحقیق:
الف) ویژگی های فردی (جنس، سن، مدارک تحصیلی ، وضعیت استخدامی و سابقه خدمت)
ب) مولفه های هوش هیجانی ( شناخت و اظهار هیجانی در درون خود ، هیجان معطوف به شناخت ، درک و فهم هیجانات بیرونی و مدیریت و کنترل هیجانی)
ج) مولفه های تعارض بین فردی ( تعارض با مرئوس و تعارض با هم ردیفان)

۳-۶- ابزار جمع آوری داده ها:

پرسشنامه هوش هیجانی که متعلق به پالمر و استوف (۲۰۰۱) می باشد ابزاری خود اظهاری است که برای اندازه گیری هوش هیجانی در محیط کار استفاده می شود. روش کار این پرسشنامه بدین شکل است که ادراکات افراد از نحوه احساس، تفکر و اقدام در محیط کار را ارزیابی نموده و از ابتدا در این مسیر، اطلاعات هیجانی را مبنای عمل قرار میدهد. این ابزار منبعث از بررسی تحلیل عاملی کلان می باشد که دربردارنده شش معیار هوش هیجانی است. پنج عامل از این ابزار دارای واریانس ۵۸ درصد بوده و از این رو میتوان آنها را چارچوب اصلی این پرسشنامه تلقی نمود. اینها شامل، شناخت و اظهار هیجانی می باشد. این پرسشنامه متشکل از ۳۱ گزینه می باشد و بر مبنای طیف پنج مقیاسی لیکرت پاسخ داده می شود.

سوالات(۱-۶-۱۲-۱۶-۲۰-۲۵) مربوط به مولفه شناخت و اظهار هیجانی در درون خود.
سوالات(۴-۱۰-۱۴-۱۸-۲۳-۲۸) مربوط به مولفه هیجان معطوف به شناخت.
سوالات(۳-۹-۱۳-۱۷-۲۲-۲۷-۳۰) مربوط به مولفه درک و فهم هیجانات بیرونی.
و سوالات (۲-۵-۷-۸-۱۱-۱۵-۱۹-۲۱-۲۴-۲۶-۲۹-۳۱) مربوط به مولفه مدیریت هیجان و کنترل و هیجان می باشد.
پرسشنامه تعارض سازمانی بین فردی شامل ۹ سوال می باشد که شامل سه مقیاس ( تعارض با رئیس، مرئوس و همردیفان) می باشد. سوالات مرتبط با مولفه تعارض با رئیس(۱-۴-۷) که سوالات ۱ و ۴ به صورت مثبت و سوال ۷ به صورت منفی و امتیاز آن به صورت معکوس محاسبه گردیده است. سوالات مرتبط با مولفه تعارض با مرئوس (۲-۵-۸) که به صورت مثبت ارزیابی میگردند . و سوالات مرتبط با مولفه تعارض با همردیفان (۳-۶-۹) می باشند. که سوالات ۳ و ۹ به صورت مثبت و سوال ۶ به صورت منفی و امتیاز آن نیز به صورت معکوس محاسبه گردیده است. در این پرسشنامه برای پاسخگویی از مقیاس درجه بندی پنج گزینه ای لیکرت استفاده شده است که عبارتند از بسیار کم، کم تا حدی ( متوسط) ، زیاد، بسیار زیاد و به ترتیب نمره ۱، ۲، ۳ ، ۴ ، ۵ ، در نظر گرفته شده است.

۳-۷- روایی و پایانی پرسشنامه:

1. 1. پرسشنامه هوش هیجانی با توجه به استاندارد بودن آن، که در تحقیقات دانشگاه سوین برن (۲۰۰۱) و تحقیقات الاردا ( ۲۰۰۶) تایید شده است و جهت سازگاری سوالات این پرسشنامه با کارکنان بیمارستانها محتوایی ضروری آن توسط دو تن از اساتید علوم پزشکی مورد بررسی قرار گرفت. در بین یک گروه ۳۰نفری از کارکنان بیمارستان هاتوزیع گردید و ارتباط آن ۷۸% در ۰۰۱/۰ معنادار بود. همچنین پایانی درونی سوالات توسط الفای کرونباخ سنجیده شد که میزان ۷۶۸% در سطح ۰۰۱/۰ معنادار بود.

1. 1. پرسشنامه تعارض بین فردی با توجه با استاندارد بودن آن در کشور، که در تحقیقات حسام اشراقی پایایی درونی آن تایید شده است. و جهت سازگاری سوالات این پرسشنامه باکارکنان بیمارستانها روایی محتوایی ضروری آن توسط ۲ تن از اساتید علوم پزشکی مورد بررسی قرار گرفت و پس از انجام اصلاحات در بین یک گروه ۳۰ نفری از کارکنان بیمارستانها توزیع گردید، و ارتباط آن ۸۹% در ۰۰۱/۰ معنی دار بود، تایید شد. همچنین پایانی درونی سوالات توسط آلفای کرونباخ سنجیده شد که میزان آلفای پرسشنامه تعارض بین فردی در سطح ۰۰۱/۰ معنی دار بود.

۳-۸- روش تحلیل داده ها:

برای تجزیه و تحلیل داده های حاصله از پژوهش از روش های آماری زیر استفاده گردیده است:ابتدا برای توصیف جامعه شناختی گروه نمونه با بهره گرفتن از فراوانی،درصد،میانگین،انحراف معیار حداقل وحداکثرنمرات استفاده شده است وآزمون کوکران جهت بدست آوردن حجم نمونه استفاده شده است.نتایج کمی توسط آزمون ضریب همبستگی پیرسون ،وآزمون رتبه های فریدمن و آزمون تی تک گروهی مورد بررسی قرارگرفته است.برای بررسی نرمال بودن توزیع ها ،از آزمون کولموگوروف و اسمیرنوف وبه منظور بررسی معنا داری فرضیه های پژوهشی آزمون های ضریب همبستگی پیرسون جهت اعتبار یابی و تعیین میزان همبستگی وبرای داده های با توزیع نرمال لستفاده می شود.سطح معناداری در این تحقیق ۰۵/۰ در نظرگرفته شده است.