۰٫۰۰۰

۰٫۳۹۵-

مقابله با فشار

۳۷۰

۰٫۰۹۹

۰٫۰۶۳-

سازگاری

۳۷۰

۰٫۰۰۰

۰٫۳۲۸-

خلق کلی

۳۷۰

۰٫۰۰۰

۰٫۳۸۳-

هوش هیجانی کلی

برای آزمون این فرضیه پیش از انجام رگرسیون ابتدا از آزمون معناداری پیرسون استفاده شده است، نتایج بدست آمده به شرح زیر توصیح داده می شود: بین تمامی مقیاس های هوش هیجانی به جز مقیاس سازگاری و هوش هیجانی کلی با اضطراب اجتماعی رابطه همبستگی معناداری وجود دارد، چرا که سطح معناداری بدست آمده کمتر از ۰٫۰۵ است ، در نتیجه در سطح ۵۹ درصد رابطه معنادار میان هوش هیجانی و اضطراب اجتماعی وجود دارد. شدت همبستگی بین متغیرها در تمامی سطوح بین متغیر ها در سطح نسبتا متوسطی قرار دارد. ارتباط در جهت معکوس است بدین معنی که با افزایش هوش هیجانی کلی و مولفه های آن (به جز مولفه سازگاری)، نشانه های اضطراب زوجین کاهش می یابد.

جهت بررسی میزان تاثیر ، پردازش مدل رگرسیون مورد تحلیل قرار خواهد گرفت که در ادامه به آن پرداخته شده است.

پردازش مدل رگرسیون

به منظور بررسی تاًثیرات متغیرهای مستقل و کشف مدل برازش شده از روش رگرسیون چندگانه به شیوه ی همزمان استفاده شده است. یکی از شروط استفاده از آنالیز رگرسیون شرط عدم همبستگی میزان خطاها با یکدیگر است. به عبارت دیگر چنانچه فرضیه استقلال خطاها رد شود و خطاها با یکدیگر همبستگی داشته باشند، نمی توان از رگرسیون استفاده کرد. برای تعیین این امر باید از تست دوربین واتسون بهره گیری نمود که در آن استقلال خطا (تفاوت میان مقادیر واقعی و مقادیر پیش بینی شده توسط معادله رگرسیون) از یکدیگر مشخص می شود . با توجه به نتایج جدول زیر و اینکه مقدار آماره دوربین واتسون در فاصله استاندارد ۱٫۵ تا ۲٫۵ قرار دارد، در نتیجه استقلال باقیمانده ها را نتیجه می گیریم. با توجه به شاخص هایی که عنوان شد مدل از کفایت لازم برخوردار است.

جدول۴-۸ : همبستگی بین متغیرها (شاخص های کفایت رگرسیونی)

دوربین واتسون

خطای استاندارد برآورد

ضریب تعیین تعدیل شده

ضریب تعیین

۲٫۰۰۳

۵٫۸۴۸

۰٫۱۶۷

۰٫۱۶۸

ضریب تعیین ۰٫۱۶۸ بدست آمده که میزان واریانس و تغییرات متغیر وابسته توسط متغیر مستقل را نشان میدهد .با توجه به مقدار بدست آمده برای ضریب تعیین می توان گفت حدود ۱۶ درصد اضطراب اجتماعی از طریق هوش هیجانی قابل پیش بینی است. خطای استاندارد برآورد ، نشان دهنده میزان قدرت پیش بینی معادله رگرسیون است.
در جدول زیر معنی دار بودن رگرسیون بوسیله آزمون F محاسبه شده است.در این جدول منبع تغییرات متغیر وابسته در دو منبع رگرسیون و باقیمانده نشان داده شده است و برای هر یک از این منابع ، مجموع مجذورات ، درجه آزادی و میانگین مجذورات آمده است.

جدول ۴-۹٫ جدول ANOVA

روستاها به عنوان نخستین واحدهای اجتماعی و مرکز استقرار و اسکان انسانها همواره، دارای سازمان اجتماعی و مدیریت بوده اند؛ مدیریتی با مفهوم گسترده تر و متفاوت با آنچه که امروزه تحت عنوان علم و یا فن مدیریت تدریس می شود. مدیریت روستاها در کشورهای جهان سوم که بخش اعظم جمعیت آنها را تشکیل می دهند. (به ویژه در ایران که تا چند دهه گذشته، بیش از سه چهارم جمعیت آن در روستا ساکن بوده اند) مدیریتی است متفاوت با مدیریت مزارع بزرگ و مدیریت روستاهای کشورهای صنعتی غرب. (طالب، م. ۱۳۷۱، ص ۵).
مفهوم نظام مدیریت روستایی در ایران، قانون های مدونی است که در جامعه روستایی به منظور رعایت نظام سلسله مراتبی، بهره برداری بهینه از فعالیتهای اقتصادی، ایجاد اصول درست در مناسب اجتماعی و برقراری روابط دولت و روستا، طی سالهای متمادی شکل گرفته است. نظامهای حاکم مدیریتی در محیط جغرافیایی روستا عبارت اند از: نظامهای اداری، اقتصادی و اجتماعی.
نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و عمران روستاهای ایران را می توان به دور دوره کلی تقسیم کرد که عبارت اند از:
۱. نظام مدیریت روستایی کشور از روزگار باستان تا دوره معاصر.
۲. نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و عمران روستایی کشور در دوره معاصر.
دور دوم؛ یعنی نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و عمران روستایی کشور در دوره معاصر را می توان به چهار دوره زمانی مشخص به شرح زیر تقسیم کرد:

• • نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و عمران روستایی کشور پس از مشروطیت.

• • نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و عمران روستایی کشور پس از جنگ جهانی دوم.

• • نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و عمران روستایی پس از اصلاحات ارضی.

• • نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و عمران روستایی کشور در دوره انقلاب اسلامی.

تقسیم بندی در شکل ( ۲-۱) هم نشان داده شده است.

دوره های مختلف نظام مدیریت روستایی کشور
نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و عمران روستایی کشور در دوره معاصر
نظام مدیریت کشور از روزگار باستان تا دوره معاصر
نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و عمران روستایی کشور پس از مشروطیت
نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و عمران روستایی کشور پس از جنگ جهانی دوم
نظام مدیریت و برنامه ریزیز توسعه و عمران روستایی کشور در دوره انقلاب اسلامی
نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و عمران روستایی کشور پس از اصلاحات ارضی

شکل ۲-۱. تقسیم بندی دوره های مختلف نظام مدیریت روستایی کشور

۲-۶ . نظام مدیریت املاک روستایی کشور از روزگار باستان تا دوره معاصر

گردانندگان اجتماع و دولتها برای اعمال حمایت از حق مالکیت، راه ها و وسایل گوناگونی را به کار برده‎اند، از آن جمله ثبت اسناد و املاک در دفترهای ویژه ای است که از دیر زمان ملتها و اقوام مختلف به آن توجه کرده اند. البته در ثبت املاک بیشتر تاکید بر حفظ حقوق دولت و اخذ مالیات و حفظ املاک خالصه دولتی بوده است و برای این کار لوحه های مخصوصی تهیه می کردند و صورت دارایی ها و املاک دولتی را در آن می نوشتند (فاضل سرجویی، ۱۳۵۶، ص ۲۷).

قدیمی ترین سندی که تاکنون کشف شده و معرف قدمت ثبت املاک می باشد. لوحه ای است که ضمن حفاری در «تلو» به دست آمده و به موجب این لوحه اراضی شهر «دونگی» از شهرهای کلده به قطعات منظم هندسی(مربع، مثلث، ذوزنقه) تقسیم و نقشه برداری گردیده است. تاریخ این لوحه را به چهار هزار سال پیش از میلاد نسبت می دهند. مثال دیگر، لوحه ای است که در عملیات حفاری شوش به دست آمده است که حاوی قوانین حمورابی(کهن ترین قانون مدون جهان) است و در آن راجع به روابط صاحب ملک و مردم و نحوه انتقالات مطالبی درج شده است. از روی لوحه های حمورابی دانسته می شود. که بابلیها (حدود۱۸ سده پیش از میلاد) تفاوت مالکیت را از نحوه تصرف می دانستند و معاملات مختلفی در میان آنان جریان داشته است و طلبکار می توانسته جلب بدهکار را در صورت عدم تادیه بدهی خود بخواهد. این قوانین که بر روی سنگ کنده شده است مجموعه مقرراتی درباره عقود و احکام آن زمان مانند اجاره زمینها، مزارعه، مساقات، مضاربه، قرض و ودیعه، ازدواج و طلاق و. . . دیده می شود. در مواد ۴۴ و ۶۰ این قانون درباره نحوه نوشتن قرار داد اجاره و مدت و مبلغ آن مقرراتی وضع شده است (محمدی، ۱۳۸۳، ص ۲۲-۲۱).
از نظر مذهبی در دین زرتشت احیای زمین، آبیاری، تخم افشانی، درختکاری و گله داری از کارهای نیک محسوب می شده و نشان ستایش اهورامزدا بوده است. در اوستا آمده است:« کسی که گندم می کارد، راستی می افشاند وآیین مزدیسنا را پیروز می کند». ودر سرود زیبایی از وندیداد در پاسخ به زرتشت که از خداوند می پرسد «کیست که زمین را بیش از همه به شادی می آورد؟» اهورامزدا می گوید:«کسی که زمین را آبیاری کند و مرداب بخشکاند و از آن کشتزاری بسازد».
بزرگ ترین دیوان ثبت پیش از اسلام در بابل بوده است که روحانیان آن را اداره می کردند. افزون بر آن، تملک کشتزارها و کاخها و اموال و عزل و نصب خسروان در دست آنان بود و دیوان تملک زمین و نقل و انتقال اموال در معبد بزرگ«بل فرودک» نگهداری می شد. (محمدی، ۱۳۸۳، ص ۲۲۷). در ادامه پیش از آغاز تحولات تاریخی نظام ثبت اسناد و املاک در ایرانف به اختصار چگونگی تنظیم اسناد، وضعیت املاک و قانونگذاری در کشورهای قدیمی و متمدن جهان باستان (مصر، روم، یونان) ارائه می شود.
مصر: به طوری که از تاریخ و اکتشافات باستان شناسی بر می آید. ملتهای قدیمی به اهمیت و اعتبار ثبت اسناد و املاک پی برده بودند. تمدن درخشان پیش از میلاد در سرزمین نیل بر قانونگذاری رومیها و یونانی‎ها تاثیر فراوانی گذاشته، تشکیلات اساسی و اداری دوران فرعون ها در مصر توجه مورخان و پژوهشگران را جلب کرده است.
اجرای عقود و معاملات به وسیله «صنک» که در زبان مصر قدیم به معنی سوگند بود، انجام می شد. به این ترتیب که متعهد در حضور جمعی که شاهد بر انجام معامله بودند، سوگند یاد می کرد، مبنی بر اینکه مفاد تعهد را انجام دهد، به این ترتیب انجام معامله الزامی می شد. شهادت برای اثبات عقود و معاملات یک امر حتمی ولازم بود. نخوت، قانونگذارمعروف مصری که سمت وزارت«اوزوریس»سر سلسله فرعون ها مصر را بر عهده داشت نظام و قانوی هایی وضع کرد. او اموال را به دو قسمت منقول و غیر منقول تقسیم کرد. مردم حق تملک اموال منقول را داشتند لکن اموال غیر منقول به طور مطلق از آن امپراتور بودند و منافع آنها را به هر کس که صلاح می دانست، واگذار می نمود. غالباً منابع املاک در درجه نخست به روحانیان و در درجه دوم به اشراف و فرماندهان ارتش واگذار می شد، ولی مالکیت عرصه برای پادشاه به قوت خود محفوظ بود. گاهی هم در اثر تحولات سیاسی و تمایل امپراتور به اصل دموکراسی منافع املاک به عموم مردم واگذار می شد (همان، ۲۲۵-۲۲۶).
روم: در روم قدیم نوشتن اسناد و معاملات و عقود و تعهدات از سده ۱۳ پیش از میلاد به دو صورت معمول بود:«مشارطه شفاهی»و«مشارطه خطی» و پیش از آن، عقود به نام (نیکسوم) یا(نکسوم) انجام می شد به این ترتیب طبق عادات و رسوم، یک نفر به عنوان حامل میزان به اتفاق پنج شاهد در محلی- که برای انعقاد عقود آماده و معین بود- حاضر می شد و دو طرف عقد در حضور حامل میزان و شهود، جمله هایی را که حاکی از انعقاد عقد بود، رد و بدل می کردند و عقد بسته می شد.
بر پایه قوانین روم قدیم حامل میزان و شهود از ارکان ثابت عقود به شمار می رفت و انعقاد عقد به این شکل مخصوص بود. حضور حامل میزان اعم از آن بود که مورد معامله از اشیای قابل توزین باشد یا نباشد. در هر صورت، حضور او برای لزوم عقد شرط حتمی بود و این مطلب حاکی از یک رمز تقلیدی از عادات و عرف اقدام آن زمان بوده است. زیرا زمانی در معاملات نفوذ توزین می شده است و این رویه شکلی نسبت به معاملات و انعقاد عقود در روم قدیم جریان داشت تا آنکه دایره معاملات به موازات تمدن آنان توسعه یافت. و اندک اندک تشریفات زائد در انعقاد عقود لغو گردید و با الفاظی که حاکی از انعقاد عقد بود، معاملات انجام می شد و مفاد آن را به عنوان سند می نوشتند. بر اساس منابع تاریخی نوشتن سند را رومیان عصر باستان مانند بسیاری از قوانین دیگر از مصریان هم روزگار خویش اقتباس کردند. (همان، ص ۲۲۵-۲۶۶).
«سروپوس تولیوس» ششمین پادشاه روم مقرر داشت که افزون بر ثبت املاک، حقوق ارتفاقی مجاوران نسبت به آن ملک و به عکس نیز ثبت گردد و هر چهار سال یک، بار در آن تجدید نظر شود. دیوکلیسین دستور داد از تمام املاک روم مساحی و ممیزی به عمل آید و عده ای مهندس و مساحتگر به این منظور تربیت شد که نظر آنها در محاکم معتبر بود و این افراد از مستخدمان رسمی دولت محسوب می شدند. (جعفری لنگرودی، م، ۱۳۸۲، ص ۸-۷) ادارات به درجاتی تقسیم شده بودند، در درجه اول اداره وصول عایدات قرار داشت و پس از آن اداره ثبت اسناد و املاک به شمار می رفت. در این اداره همه نقل و انقالات و تصرفات نسبت به املاک غیر منقول منعکس بود. این اداره دفترهایی داشت که رونوشت اسناد مالکیت در آن ثبت می شد و اصل سند به صاحبان املاک تسلیم می شد. عقود اتفاقی و احوال شخصیه نیز در آن دفترها ثبت می گردید. این اداره در کاخ سرخ که یکی از کاخها و اداره های تابعه دربار بود و بر املاک نظارت می کرد، اداره می شد و درآمد آن صرف تهیه هدایایی می شد که به خدایان(امپراتورها) تقدیم می‎گردید.
یونان: در یونان قدیم به تاسی از دستور داریوش بزرگ بر ممیزی و مساحی زمینهای کشاورزی نامهای مالکان، مقدار مالیت، مشخصات ملک، اضلاح زمینها و دیگر ویژگیها در دفترهای مخصوصی به ثبت می‎رسید. مورخان نوشته اند سولون، قانونگذار معروف یونانی در سده ششم پیش از میلاد مسافرتی به مصر نمود و مجموعه قوانین برخوریس را همراه خود به یونان برد و از آن بسیار قوانین را هنگام وضع لوایح دوازده گانه که پایه و بنیاد قوانین غربی است، اقتباس نمود(همان، ص ۲۶۶-۲۲۳).
در ادامه ثبت اسناد و املاک ایران در دوره های تاریخی زیر بررسی می شود:
۱) روستاهای ایران پیش از دوره هخامنشیان
۲ ) دوره هخامنشیان و سلوکیان
۳) دوره اشکانیان وساسانیان
۴) دوره عباسیان
۵) دوره مغولان
۶) دوره صفویه
۷) دوره افشاریه و زندیه
۸) دوره قاجاریه
۹) دوره مشروطیت تا اصلاحات ارضی
۱۰) دوره اصلاحات ارضی
۱۱) دوره انقلاب اسلامی

۲-۷. بازتاب­ها واثرات صدور سند

ارزیابی‌های انجام گرفته بر روی این سیاست در طول برنامه‌های دوم و سوم بصورت موردی نشان داده است که اجرای سیاست صدور سند اماکن روستایی اثرات مثبتی در ابعاد اجتماعی - اقتصادی، کالبدی و مدیریتی - نهادی توسعه روستاهای کشور داشته است. از جمله این اثرات می‌توان موارد ذیل را برشمرد:

قدم چهارم : رشته تولید شده بوسیله رابطه (۳-۱۵) در محدوده قابل قبول قرار گیرد :
(۳-۱۵)
که در آن : L طول رشته، Pm(i) مقدار دهدهی i امین واحد تولیدی در رشته .
قدم پنجم : مقدار برازندگی را برای هر رشته در جمعیت حساب کن.

قدم ششم : کروموزوم‌هایی که دارای هزینه کمتر می‌باشند به عنوان والدین برای تولید نسل بعدی انتخاب شوند.
قدم هفتم : اجرای عملگر ترکیب برای برای کروموزوم‌‌های والدین تا کروموزوم‌‌های جدید بوجود بیاید.
قدم هشتم : عملگر جهش برای نسل جدید حاصل از عملگر ترکیب به کار گرفته شود.
قدم نهم : اگر تعداد تکرار‌ها به مقدار بیشینه خود رسید، به قدم دهم برو، در غیر اینصورت به قدم پنجم برو.
قدم دهم : رشته‌ای که کمترین هزینه کلی را تولید می‌کند، جواب مساله می‌باشد.

۳-۵-۲-۵ فلوچارت الگوریتم ژنتیک

در این بخش چرخه الگوریتم ژنتیکی به صورت خلاصه در فلو چارت شکل (۳-۴) نمایش داده شده است:
جفت را برای تولید دوباره انتخاب کن
عملگر ترکیب
جهش
همگرایی را بررسی کن
بله
خیر
تابع هزینه را مشخص کن، هزینه متغیرو پارامتر های الگوریتم ژنتیک را انتخاب کن
جمعیت اولیه را تولید کن
کروموزوم‌ها را رمز گشایی کن
برای هر کروموزوم هزینه را بیاب

شکل (۳-۴) فلوچارت الگوریتم ژنتیک

۳-۵-۳ الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات (PSO)

جیمز کندی^[۲۸]، روانشناس اجتماعی، و راسل سی اپرهارت^[۲۹]، مهندس برق، صاحبان اصلی ایده‌ی الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات می‌باشند. آن‌ها در ابتدا قصد داشتند که با بهره گیری از مدل‌‌های اجتماعی و روابط موجود اجتماعی، نوعی از هوش محاسباتی را به وجود بیاورند که به توانایی‌‌های فردی ویژه نیازی نداشته باشد. اولین شبیه سازی آن‌ها که در سال ۱۹۹۵ انجام گردید، آن‌ها را به سمت شبیه سازی رفتار پرندگان برای یافتن دانه رهنمون کرد. این کار تحت تاثیر کار هپنر^[۳۰] و گرنارد^[۳۱] بود، که در سال ۱۹۹۰ برای شبیه­سازی رفتار پرندگان به صورت یک سیستم غیر خطی انجام گرفته بود. کار کندی و ابرهارت، منجر به ایجاد الگوریتمی قوی برای بهینه‌سازی، به نام الگوریتم بهینه‌سازی گروه ذرات یا PSO شد[۹].

۳-۵-۳-۱ مفاهیم اصلی الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات

در الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات، تعدادی از موجودات وجود دارند، که به آنها ذره گفته می‌شود و در فضای جستجو تابعی که قصد کمینه کردن (و یا بهینه کردن) مقدار آن را داریم، پخش شده ­اند. هر ذره مقدار تابع هدف را در موقعیتی از فضا که در آن قرار گرفته است، محاسبه می‌کند. سپس با بهره گرفتن از ترکیب اطلاعات محل فعلی­اش و بهترین محلی که در گذشته در آن بوده است و همچنین اطلاعات یک یا چند ذره از بهترین ذرات موجود در جمع، جهتی را برای حرکت انتخاب می‌کند. همه ی ذرات جهتی برای حرکت انتخاب می‌کنند و پس از انجام حرکت، یک مرحله از الگوریتم به پایان می‌رسد. این مراحل چندین بار تکرار می‌شوند تا آن که جواب مورد نظر به دست بیاید. در واقع انبوه ذرات که کمینه ی یک تابع را جستجو می‌کنند، همانند دسته‌ای از پرندگان عمل می‌کنند که بدنبال غذا می‌گردند ] ۹و۱۱ [.
هر ذره در الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات از سه بردار d بُعدی تشکیل شده است که d، بُعد فضای جستجو می‌باشد. برای ذره i اُم این سه بردار عبارتند از : موقعیت فعلی ذره، سرعت حرکت ذره و بهترین موقعیتی که ذره تا به حال تجربه کرده است. مجموعه‌ای از مختصات است که موقعیت فعلی ذره را نمایش می‌دهد. در هر مرحله که الگوریتم تکرار می‌شود، به عنوان یک جواب برای مساله محاسبه می‌شود. اگر این موقعیت بهتر از جواب‌‌های پیشین باشد در ذخیره می‌شود.
مقدار تابع هدف در و مقدار تابع هدف در است که هر دو از عناصر تشکیل دهنده ی هر ذره به حساب می‌آیند. ذخیره کردن مقدار برای انجام مقایسه‌‌های بعدی، ضروری است. اما ذخیره کردن مقدار ضروری نمی باشد. در هر تکرار و جدیدی بدست می‌آیند و منظور از اجرای الگوریتم، بهتر کردن و به احتمال است.
الکوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات چیزی فراتر از یک مجموعه ی ذرات است. هیچ کدام از ذرات قدرت حل هیچ مساله‌ای را ندارند، بلکه هنگامی می‌توان به حل مساله امیدوار شد که آن‌ها با هم ارتباط و تعامل داشته باشند. در واقع برای انبوه ذرات، حل مساله، یک مفهوم اجتماعی است که از رفتار تک تک ذرات و تعامل میان آن‌ها به وجود می‌آید. موقعیتی که به وسیله ی همه ی ذرات پیدا شده است به صورت نشان داده می‌شود که با مقایسه ی مقادیر به ازای همه ی ذرات و از میان ‌ها انتخاب می‌شود. مقدار تابع هدف در به صورت نشان داده می‌شود. اگر تعداد ذرات موجود در جمعیت، n باشد، آنگاه می‌توان روابط زیر را نوشت :
(۳-۱۶)
t نشان دهنده ی تکرار الگوریتم می‌باشد.

۳-۵-۳-۲ پارامتر‌‌های الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات

برای اجرای بهینه‌سازی ازدحام ذرات، به چند پارامتر احتیاج است. که در ادامه ارائه شده است.
۱-توده ذرات
n ذره که در ابتدا به صورت اتفاقی جایابی می‌گردند و تابع را به سمت جواب بهینه رهنمون می‌سازند. هم چنین هر ذره به نوبه خود به صورت تصادفی در توده حرکت می کند. این توده به صورت زیر در نظر
گرفته می‌شود :
(۳-۱۷)
: این پارامتر، بیانگر بهترین موقعیتی است که هر ذره در طول اجرای الگوریتم کسب کرده است.
: این متغیر بهترین موقعیتی را که کل ذرات در طول اجرای الگوریتم کسب کرده‌اند، نشان می‌دهد.
ضریب لختی یا اینرسی
ضریب اینرسی w بر روی همگرایی الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات تاثیر مستقیم دارد. در واقع می‌توان به واسطه ی ضریب اینرسی، تاثیر سرعت‌‌های گذشته را بر سرعت‌‌های زمان حال کنترل کرد. می‌توان برای برقراری موازنه بهتر میان جستجوی سراسری و جستجوی محلی مقدار w را تغییر داد. مقدار زیاد برای w باعث می‌شود که ذرات موجود در الگوریتم، به جستجوی مناطق جدیدتر روی بیاورند و یک جستجوی سراسری را انجام دهند. در مقابل یک مقدار کم برای w باعث می‌شود که ذرات در منطقه ی محدودی بمانند و در واقع یک جستجوی محلی را انجام دهند. جستجوی محلی برای دقیق‌تر کردن جواب‌‌های فعلی مناسب است و جستجوی سراسری برای یافتن جواب‌‌های بهتری که به احتمال در جاهای ناشناخته از فضای جستجو وجود دارند، به کار می‌رود.انتخاب w به صورت یک عدد تصادفی با توزیع یکنواخت در بازه‌ی ]۵/۰,۱[ نتایج خوبی را به همراه دارد. به طور کلی، ضریب اینرسی w براساس رابطه زیر ارائه می‌شود :
(۳-۱۸)
که داریم: و مقدار بیشینه و کمینه ضریب اینرسی، تعداد تکرار فعلی، تعداد تکرار بیشینه.
سرعت ذره
محدود کردن سرعت در بازه ی . اگر الگوریتم بدون در نظر گرفتن محدودیت سرعت
اجرا شود، در عرض چندین تکرار، سرعت ذرات به شدت افزایش می‌یابد و به مقادیر غیر قابل قبول می‌رسد.

۱۹۹۶

رقیب الف

۵۰%

۴۷%

۴۴%

۶۰%

۵۸%

۵۴%

۵۴%

۴۵%

۳۹%

رقیب ب

۳۰%

۳۴%

۳۷%

۳۷%

۳۰%

۳۱%

۴۴%

۴۷%

۵۳%

رقیب ج

۲۰%

۱۹%

۱۹%

۱۹%

۱۰%

۱۱%

۱۱%

۱۱%

۸%

۲-۷-۸ هویت در مقایسه با تصویر ذهنی
باید بین هویت و تصویر ذهنی تفاوت قائل شد. هویت راههایی است که شرکت به قصد شناساندن خود با تعیین جایگاه برای کالای خود بر می‌گزیند. تصویر ذهنی تصویری است که مردم درباره سازمان با محولات/خدمات تولیدی آن دارند. شرکت با طراحی و ترسیم یک هویت یا جایگاه، تصویر ذهنی مردم را شکل می‌دهد، البته عوامل دیگری نیز وجود دارند که در تعیین تصویر ذهنی حاصله هر نفر دخالت دارد.

یک تصویر ذهنی کارآمد برای کالا سه کار انجام می‌دهد. اول پیامی منتقل می‌کند که ماهیت و فایده کالا را می‌رساند. دوم تصویر ذهنی این پیام را به گ. نه ای شاخص و نمایان انتقال می‌دهد که با پیام‌های مشابهی که توسط رقبا فرستاده می‌شوند مخلوط نگردد. سوم، تصویر ذهنی، ارائه دهنده نیروی عاطفی و احساسی است که قلب و ذهن خریداران را تحت تاثیر قرار می‌دهد (کاتلر، ۱۳۸۴).
۲-۷-۹ ایجاد تصویر ذهنی مثبت
ایجاد یک تصویر ذهنی قدرتمند مستلزم ابداع و نوآوری و. پشت کار فرآوان است. تصویر ذهنی پیزی نیست که یک شبه در ذهن مردم کاشته شود و یا بذر آن توسط یک ابزار رسانه ای کاشته شود.
تصویر زهنی باید با بهره گرفتن از هر ابزار ارتباطی که در دسترس وجود دارد آن هم به صورت پیوسته منتقل شود و انتشار یابد. اگر واقعا ABM به معنی خدمت است، این پیام باید به صورت علائم و نشانه‌ها، وسایل نوشتاری و سمعی و بصری، فضای پیرامون و رفتار بیان شود. شرکت‌هایی که در انتقال یک پیام از ثبات لازم برخوردار نیستند، ذهن مشتریان خود را مغشوش می‌کنند و نسبت به برنامه‌های تبلیغاتی رقبا که پیام‌های پر جاذبه تری دارند، آسیب پذیر تر خواهند بود.
الف) علامت و نشانه‌ها : یک تصویر ذهنی خوب از یک تعدادی علامت و نشانه تشکیل می‌شود که باعث شناسایی شرکت یا نام تجاری کالای تولیدی آن می‌شود. آرم‌ها و نشانه‌های مربوط به شرکت باید به گونه ای طراحی شوند که سبب شناسایی آن شوند. شرکت ممکن است از برخی نشانه‌ها همچون شیر (بانک هریس)، سیب (کامپیوتر اپل)، سرباز پیاده (شرکت پیلزبری) به عنوان سمبل شرکت یا سازمان استفاده کند. همچنین می‌توان یک برند را بر محور یک شخص بنا نهاد. همانطوری که در مورد عطر و ادکلن چنین می‌شود : ادکلن پاسیون (الیزابت تیلور).
شرکت‌ها از رنگ‌ها هم استفاده می‌کنند. همانطوری که IBM از رنگ آبی و سوپ کم پیل از رنگ قرمز استفاده می‌کند و گاه از قطعه ای از مدار موسیقی هم به عنوان عامل شناسایی استفاده به عمل می‌آید.
ب) رسانه نوشتاری و سمعی و بصری : علامت‌ها و نشانه‌های انتخابی را باید برای انتقال شخصیت و ماهیت شرکت یا برند کالای او در قالب آگهی تبلیغاتی درآورد. آگهی‌ها باید حکایت، حالت و سطحی از عملکرد و مطلب بسیار شاخص و برجسته ای را برسانند. عین پیام باید در دیگر مطبوعات نظیر گزارش‌های سالیانه، بروشورها، کاتنلوگ‌ها منعکس شود.
لوازم التحریر شرکت و کارت‌ها هم باید منعکس کننده همان تصویر دهنی باشند که شرکت می‌خواهد برساند.
ج ) فضای پیرامون : فضای فیزیکی که شرکت در آن به تولید اشتغال دارد یا تولیدات و خدمات خود را در آنجا عرضه می‌دارد، یک عامل قوی دیگر ایجاد تصویر ذهنی است. هتل‌های ذنجیره ای‌هایت ریجسنی به لحاظ برخورداری از سالن‌های پذیرش از ذهنیت بسیار خوبی برخوردار شده است.
بانکی که درسدد آن است که همواره در دسترس به نظر آید باید در انتخاب طرح ساختمان، طرح داخلی، رنگ آمیزی، اقلام مصرفی و مبلمان و اثاثیه نهایت دقت را به عمل آورد.
د) رویداد‌ها و وقایع : یک شرکت از طریق نوعی وقایع و رویدادهایی که سرپرستی آن را بر عهده می‌گیرد هم می‌تواند برای خود تصویر ذهنی به دست آورد. شرکت پری یر که شرکت فروشنده آب آشامیدنی در بطری است شهرت خود را مرهون فعالیت‌ها و رویدادهایی است کهدر عرضه فروش، سرپرستی آنرا به عهده می‌گیرد. دو شرکتIT & T و IBM خود را با سرپرستی رویدادها و وقایع فرهنگی همچون اجرای ارکستر سمفونیک و نمایشگاههای هنری می‌شناسانند (کاتلر، ۱۳۸۴).
۲-۷-۱۰ سنجش تصویر ذهنی در بازاریابی

شکل ۲-۷: گروه بندی کاراکترهای متن …………………………………………………………….. ۴۰
شکل ۲-۸: اشکال مختلف کاراکترهای لاتین در (عبدالمونم وهمکاران، ۲۰۱۳) ……. ۴۴
شکل ۲-۹: متن میزبان اولیه قبل از نهان نگاری باروش (مارلی ماکاراند و همکاران، ۲۰۱۲) … ۴۶
شکل ۲-۱۰: متن حامل بعد از نهان نگاری باروش (مارلی ماکاراند و همکاران، ۲۰۱۲) …………………۴۶
شکل۳-۱: طرح کلی مکانیزم نهان نگاری پیام در متن………………………….۵۷
شکل۴-۱: مقایسه مقاومت الگوریتمهای نمونه با الگوریتم پیشنهادی …………………………………. ۶۴
شکل۴-۲: ظاهر متن بعد ازنهان نگاری با الگوریتم InSpUni …………………………………….. 65
شکل۴-۳: ظاهر متن نهان نگاری شده با بهره گرفتن از الگوریتم UniSpaCh……………………… 66
شکل ۴-۴: نمودرا مورد کاربرد نهان نگاری در سیستم ……………………………………. ۶۹
شکل ۴-۵: نمودار مورد کاربرد عملیات استخراج پیام …………………………………….. ۷۰
چکیده:
از ابتدای دیجیتالی شدن اسناد حقیقی و حقوقی، همواره مالکان اسناد آنها به دنبال روشی مناسب جهت حفاظت از حق اثر(کپیرایت)آن بودهاند.
گسترش و رشد روز افزون اینترنت باعث ایجاد تغییرات گسترده در نحوه زندگی و فعالیت شغلی افراد، سازمانها و موسسات شده است. امنیت اطلاعات یکی از مسائل مشترک شخصیت های حقوقی و حقیقی است. اطمینان از عدم دستیابی افراد غیر مجاز به اطلاعات حساس از مهمترین چالش های امنیتی در رابطه با توزیع اطلاعاتدر اینترنت است. اطلاعات حساس که ما تمایلی به مشاهده و دستکاری آنان توسط دیگران نداریم، موارد متعددی را شامل می شود که حجم بسیار زیادی، بالغ بر۹۰ درصد این اطلاعات را متون دیجیتال تشکیل میدهند.
با توجه به حجم بسیار زیاد اطلاعات متنی در دنیای امروز، و اشتراک گزاری آن در اینترنت، نیاز به انجام کارهای پژوهشی در این زمینه بر کسی پوشیده نیست و رمزنگاریونهان نگاری اسناد دیجیتال به عنوان یک تکنیک محرمانه در متون دیجیتال، میتواند موارد استفاده بسیار زیادی داشته باشد. به عنوان مثال یکی از مواردی که امروزه به صورت جدی مورد توجه قرار گرفته است جلوگیری از جعل اسناد الکترونیکی و اعمال حق اثر (کپیرایت) به صورت نهفته در داخل خود آن اثر می باشد.
در این پایان نامه، روش جدیدی برای حفاظت از کپی غیر مجاز متون دیجیتال با بهره گرفتن از نهان نگاری پیام در اسناد دیجیتال مانند(MS Word،MS Excel) ، ارائه شده است که این کار، با بهره گرفتن از درج کاراکترهای مخفی یونیکد نسبت به موقعیت کاراکترهای خاص نگارشی(مانند، کاما، نقطه، ویرگول ،دابل کوتیشن و.. ) در متن اصلی، با تغییر نامحسوس انجام شده است.

درروش ارائه شده، پیام کاراکتر به کاراکتر پردازش شده و هر کاراکتر به صورت مجزا به یک عدد ۸ بیتی باینری تبدیل می شود. قبل از نهان نگاری، ابتدا طول پیام که یک مجموعه باینری ۸ بیتی است، درمتن اصلی به صورت زوج بیت “۰۰، ۰۱ ،۱۰،۱۱” نسبت به موقعیت کاراکترهای خاص نشانه گذاری می شود برای انجام این کار، به ازای هر کاراکتر، چهار کاراکتر مخفی (بدون طول یونیکد) در نظر گرفته شده است، به عبارت دیگر قبل و بعداز هر کاراکتر خاص در متن چهار زوج بیت با چهار علامت نشانه گذاری شده و این روند تا آنجا که کل بیت های پیام در متن نهان نگاری شود تکرار خواهند شد.
کلمات کلیدی:مخفی سازی اطلاعات، کپیرایت، نهان نگاری، احرازهویت، تشخیص دست کاری.
فصل اول: کلیـــــات تحقیق
انسان بزرگتر از یک جهان و بزرگتر از مجموعه جهان هاست. در اتحاد جان با تن، رازی بیش از راز آفرینش جهان نهفته است.
«هنری گیلر»
۱-۱-ﻣﻘﺪﻣﻪ
ﭘﻨﻬﺎن نگاریورمز نگاریدادهﻫﺎﺗﮑﻨﯿﮑﯽاﺳﺖﮐﻪازدﯾﺮﺑﺎزﻣﻮردﻋﻼﻗﻪﺑﺴﯿﺎریازاﻓﺮادﺑﻮدهاﺳﺖ. ﺑﺎﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻋﻠﻮموداﻧﺶﺑﺸﺮیروﺷﻬﺎیﭘﻨﻬﺎنﺳﺎزیﻧﯿﺰﺑﻪﻧﻮﺑﻪﺧﻮدﺑﺎﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻣﻮاﺟﻪﺷﺪهورﺳﺎﻧﻪﻫﺎیﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎدهوﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎیﭘﻨﻬﺎنﺳﺎزیدادهﻫﺎﻧﯿﺰﺗﻮﺳﻌﻪﯾﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ. دوﻫﺪفاﺻﻠﯽراﻣﯽﺗﻮانﺑﺮایﭘﻨﻬﺎنﺳﺎزیدادهﻫﺎدرﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺖ. ﻫﺪفاولﮐﻪازدﯾﺮﺑﺎزﻣﻮردﺗﻮﺟﻪﺑﻮدهودﻟﯿﻞاﺻﻠﯽﭘﯿﺪاﯾﺶروﺷﻬﺎیﻣﺨﺘﻠﻒپنهان نگاریﻣﯽﺑﺎﺷﺪﭘﻨﻬﺎنﺳﺎزیدادهﻫﺎیﺳﺮیوﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪدرونرﺳﺎﻧﻪﻫﺎوﺣﺎﻣﻞﻫﺎیﻋﻤﻮﻣﯽاﺳﺖ(نیکولاس و همکاران،۱۹۹۸).
ﻫﺪفدومﮐﻪاﻣﺮوزهراﯾﺞﺷﺪهوﺑﻪدﻟﯿﻞﮐﺜﺮتاﺳﺘﻔﺎدهﻧﺴﺒﺖﺑﻪﻫﺪفاولﺑﯿﺸﺘﺮﺑﺮرویآنﮐﺎرﺷﺪهاﺳﺖ،درجاﻣﻀﺎیﺻﺎﺣﺐرﺳﺎﻧﻪدرونآنﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. درﺣﺎﻟﺖاولﻫﺪفاﺻﻠﯽﮔﻨﺠﺎﻧﺪنﺣﺠﻢﻗﺎﺑﻞﻗﺒﻮﻟﯽازدادهﻫﺎ،دررﺳﺎﻧﻪﺑﻪﻧﺤﻮیاﺳﺖﮐﻪاﻣﮑﺎنﺑﺎزﯾﺎﺑﯽآﻧﻬﺎﺗﻮﺳﻂاﻓﺮاددﯾﮕﺮﭘﯿﭽﯿﺪهوﺣﺘﯽاﻻﻣﮑﺎنﻏﯿﺮﻣﻤﮑﻦﺑﺎﺷﺪ. واﺑﺴﺘﻪﺑﻪﻧﻮعﭘﯿﺎموﻧﺤﻮهاﻧﺘﻘﺎلآنﻣﻌﻤﻮﻻًﺣﺘﯽاﻣﮑﺎنﮐﺸﻒوﺟﻮددادهﻫﺎیﻧﻬﻔﺘﻪدررﺳﺎﻧﻪﻧﯿﺰﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞﻗﺒﻮلﺑﻮدهودرﻫﺮﺻﻮرتاﻣﮑﺎنﺑﺎزﯾﺎﺑﯽدادهﺑﺮایاﻓﺮادﻏﯿﺮ،ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻨﯽﻧﯿﺴﺖ. دراﯾﻦﺣﺎﻟﺖﺣﺘﯽدرﻣﻮاردیﺧﺮاﺑﯽدادهﻫﺎﺑﺮاﺛﺮدﺧﻞوﺗﺼﺮفدررﺳﺎﻧﻪﭼﻨﺪاناﻫﻤﯿﺘﯽﻧﺪاﺷﺘﻪوﺣﺘﯽﻣﻄﻠﻮباﺳﺖ. اﯾﻦدرﺣﺎﻟﯽاﺳﺖﮐﻪدرﻫﺪفدومﺣﺠﻢﺑﺴﯿﺎراﻧﺪﮐﯽازدادهﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖﺑﻪﻧﺤﻮیدررﺳﺎﻧﻪﭘﻨﻬﺎنﺷﻮﻧﺪﮐﻪدرﻣﻘﺎﺑﻞاﻧﻮاعﺗﻐﯿﯿﺮاترﺳﺎﻧﻪازﺧﻮدﻣﻘﺎوﻣﺖﻧﺸﺎندادهوﺣﺪاﻗﻞﺧﺮاﺑﯽدرآﻧﻬﺎﭘﯿﺶآﯾﺪ.
درﺣﻮزهﭘﻨﻬﺎنﺳﺎزی و رمزنگاریدادهﻫﺎﺳﻪﻣﻔﻬﻮمﻧﺰدﯾﮏﺑﻪﯾﮑﺪﯾﮕﺮوﺟﻮددارﻧﺪﮐﻪﻻزماﺳﺖﭘﯿﺶازورودﺑﻪﻫﺮﺑﺤﺜﯽدرﺧﺼﻮصﻫﺮﮐﺪامازآنﻫﺎﺧﺼﻮﺻﯿﺎﺗﺸﺎنﻣﻌﺮﻓﯽﮔﺮددﺗﺎاﻣﮑﺎنﺗﻔﮑﯿﮏﺣﻮزه درﻫﻨﮕﺎمﺷﺮحﻣﻮﺿﻮعوﺟﻮدداﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦﺳﻪﻣﻔﻬﻮمﻋﺒﺎرﺗﻨﺪاز:

• • پنهاننگاری^[۱]دادهﻫﺎ

• • نهاننگاری^[۲]دادهﻫﺎ

• • رﻣﺰﻧﮕﺎری^[۳]دادهﻫﺎ

ازﺳﻪﻣﻔﻬﻮمﻓﻮقﻣﻔﺎﻫﯿﻢپنهاننگاریونهاننگاریﻣﻔﺎﻫﯿﻤﯽﺑﺴﯿﺎرﻧﺰدﯾﮏﺑﻪﯾﮑﺪﯾﮕﺮﻫﺴﺘﻨﺪوﺗﻔﮑﯿﮏﺣﻮزهﻫﺎیآنﻫﺎازﯾﮑﺪﯾﮕﺮﭘﯿﭽﯿﺪهﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻔﻬﻮمرﻣﺰﻧﮕﺎریﻧﯿﺰﺑﺎوﺟﻮد اینﮐﻪﺑﻪرمزگذاریدادهﻫﺎﻣﯽﭘﺮدازدﻣﯽﺗﻮانآنراﺑﺎاﺳﺘﺪﻻلﺳﺎدهایازدوﻣﻔﻬﻮمدﯾﮕﺮﺗﻤﯿﺰداد. ﺑﺪانﻣﻌﻨﯽﮐﻪدررﻣﺰﻧﮕﺎری،رﺳﺎﻧﻪاﻧﺘﻘﺎلدارایﻣﻔﻬﻮمودادهﻣﺴﺘﻘﻞﻧﺒﻮدهوﻧﻬﺎنﺑﻮدندادهﻫﺎﻋﯿﺎنﻣﯽﺑﺎﺷﺪ(هاردیک کومار و پوچری،۲۰۱۲).
در ادامه ﻓﺮآﯾﻨﺪﺗﻔﮑﯿﮏاﯾﻦﺳﻪﻣﻔﻬﻮمازﯾﮑﺪﯾﮕﺮوﺣﻮزهﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺮﮐﺪاممورد بررسی قرار خواهد گرفت؛ﻫﺮدوروشپنهاننگاریونهاننگاریازرﺳﺎﻧﻪایﻋﻤﻮﻣﯽودارایﻣﻔﻬﻮمﻣﺴﺘﻘﻞﺑﺮایاﻧﺘﻘﺎلدادهاﺳﺘﻔﺎدهﻣﯽﮐﻨﻨﺪﺑﺎوﺟﻮداﯾﻦدرﺗﻤﺎﻣﯽروﺷﻬﺎینهان نگاریدادهﻣﻨﺘﻘﻞﺷﺪهﻫﻤﺮاهرﺳﺎﻧﻪ ﻋﯿﺎنوﻗﺎﺑﻞدﺳﺘﯿﺎﺑﯽﻣﯽﺑﺎﺷﺪ؛درﺣﺎﻟﯽﮐﻪدرروﺷﻬﺎیپنهان نگاریﻧﻤﯽﺗﻮانﺑﻪﺳﺎدﮔﯽازوﺟﻮد دادهﻧﻬﺎن،ﻣﻄﻠﻊﺷﺪهوﯾﺎآنرااﺳﺘﺨﺮاجﻧﻤﻮد.
در ادامه ﻧﻤﻮﻧﻪایازداده هایذﺧﯿﺮهﺷﺪهدرﻫﺮﮐﺪامازﺳﻪ روشﻣﺬﮐﻮرنمایش داده خواهد شد. ﺑﻪطورﮐﻠﯽﻣﯽﺗﻮانﮔﻔﺖﮐﻪازدوﻫﺪفﻗﺒﻠﯽذﮐﺮ ﺷﺪهﻫﺪفاولﺗﻮﺳﻂروﺷﻬﺎیرﻣﺰﻧﮕﺎریوﻧﻬﺎنﺳﺎزیﻣﺤﻘﻖﻣﯽﮔﺮددوازنهان نگاریﻣﻌﻤﻮلاﺑﺮایﻧﯿﻞﺑﻪﻫﺪفدومﺑﻬﺮهﺑﺮداریﻣﯽﺷﻮد(هاردی کوماروهمکارش،۲۰۱۲).

1. 1. تعریف پنهان نگاری:

پنهاننگاری یا استگانوگرافی هنر و علم برقراری ارتباط پنهانی است و هدف آن پنهان کردن ارتباط به وسیله قراردادن پیام در یک رسانه پوششی است به گونه‌ای که کمترین تغییر قابل کشف را در آن ایجاد نماید و نتوان موجودیت پیام پنهان در رسانه راحتی به صورت احتمالی آشکار ساخت.
پنهان نگاری خود شاخهای از دانشی به نام ارتباطات پوشیده است. دانش ارتباطات پوشیده خود شامل چندین شاخه از جمله رمز نگاری، نهان نگاری و … میباشد(پروروز و هانیمن،۲۰۰۳).
۱-۲-۱اﺻﻄﻼﺣﺎتدر پنهان نگاری
درزﻣﯿﻨﻪپنهان نگاریﺗﻌﺪادیاﺻﻄﻼحﺗﻮﺳﻌﻪﯾﺎﻓﺘﻨﺪ .
ﻧﺎمﻫﺎیﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪه^[۴]،ﻣﯿﺰﺑﺎن^[۵]،ﺟﺎﺳﺎزیﺷﺪه^[۶]واﺳﺘﮕﻮ^[۷]درﮐﺎرﮔﺎهﻣﺨﻔﯽﮐﺮدناﻃﻼﻋﺎتدرﮐﻤﺒﺮﯾﺞﺗﻌﺮﯾﻒﺷﺪهاﻧﺪ. اﺻﻄﻼحﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪهﺑـﻪپیامیﮐﻪاﻃﻼﻋﺎتدﯾﮕﺮدرآنﺟﺎﯾﮕذاریﻣﯽﺷﻮدﮔﻮﯾﻨﺪ،ﻣﺎﻧﻨﺪﻋﮑـﺲ،ﺻـﺪا،ﻓـﯿﻠﻢوﻣـﺘﻦو ….
وﻗﺘﯽدرپنهاننگاریازﺻﺪااﺳﺘﻔﺎدهﮐﻨﯿﻢﺑﻪﺳﯿﮕﻨﺎلﻫﺎﯾﯽﮐﻪاﻃﻼﻋﺎتدرآﻧﻬﺎذﺧﯿـﺮهﻣـﯽﺷﻮدﻣﯿﺰﺑﺎنﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ.
اﻃﻼﻋﺎﺗﯽﮐﻪدرﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪهﺟﺎﺳﺎزیﻣﯽﺷﻮﻧﺪدرج شدهﻧـﺎمدارﻧـﺪ. واﺳـﺘﮕﻮاﻃﻼﻋـﺎﺗﯽاﺳﺖﮐﻪﻫﻢﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪهرادرﺑﺮداردوﻫﻢاﻃﻼﻋﺎتﺟﺎﺳﺎزیﺷﺪهراﺑﻪﻃﻮرﻣﻨﻄﻘـﯽﺑـﻪﭘﺮدازﺷـﯽﮐﻪﻣﻨﺠﺮﺑﻪﺟﺎﺳﺎزیاﻃﻼﻋﺎتدراﻃﻼﻋﺎتﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪهﻣﯽﺷﻮددرج شدهﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ.
۱-۲-۲-ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪی پنهان نگاری
ﻟﻐﺖاستگانوگرافی^[۸] ازﻟﻐﺘﯽﯾﻮﻧﺎﻧﯽﺑﻪﻣﻌﻨﯽﻧﻮﺷﺘﻪنامحسوساﯾﺠﺎدﺷﺪهاﺳﺖ. ﺳﺎﺑﻘﻪاﺳﺘﻔﺎدهازاﯾﻦﺗﮑﻨﯿﮏﺑﻪﻫﺰارانﺳﺎلﭘﯿﺶﺑﺎزﻣﯽﮔﺮدد.
اوﻟﯿﻦاﺳﺘﻔﺎدهﻫـﺎیپنهان نگاریﺗﻮﺳـﻂهرودوس^[۹]ﯾـﮏﻣـﻮرخﯾﻮﻧـﺎﻧﯽﺑـﻪﺛﺒـﺖرﺳﯿﺪهوﻣﺎﺟﺮایآنﺑﻪﯾﻮﻧﺎنﺑﺎﺳﺘﺎنﺑﺎزﻣﯽﮔﺮدد.وﻗﺘﯽﺣﺎﮐﻢﯾﻮﻧﺎنهیستیاووس^[۱۰] ﺑﻪدﺳﺖدارﯾﻮشدرﺷﻮشدرﻗﺮنﭘﻨﺠﻢﭘﯿﺶازﻣﯿﻼدزﻧﺪاﻧﯽﺷﺪهﺑﻮدﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖﭘﯿﻐﺎﻣﯽﻣﺨﻔﯿﺎﻧﻪﺑـﻪﺑـﺮادرﺧﻮاﻧـﺪهاشدرمیلتوس^[۱۱]ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ. ﺑﺮایﻫﻤﯿﻦﻣﻨﻈﻮرﻣﻮیﺳﺮﻏﻼﻣﺶراﺗﺮاﺷـﯿﺪوﭘﯿﻐـﺎﻣﯽرارویﻓـﺮقﺳﺮشﺧﺎلﮐﻮﺑﯽﮐﺮد. وﻗﺘﯽﻣﻮﻫﺎیﻏﻼمﺑﻪاﻧﺪازهﮐﺎﻓﯽرﺷﺪﮐﺮداوراﻋﺎزمﻣﻘﺼﺪﮐﺮد.
داﺳﺘﺎندﯾﮕﺮیﮐﻪازﯾﻮﻧﺎنﺑﺎﺳﺘﺎنﺑﻪﻣﺎرﺳﯿﺪهﻣﺮﺑﻮطﺑﻪﻫﻤﯿﻦﭘﺎدﺷﺎهاﺳﺖ،وﺳﯿﻠﻪﻧﻮﺷـﺘﻦدرآنزﻣﺎنﻟﻮحﻫﺎﯾﯽﺑﻮدهﮐﻪرویآنﺑﺎﻣﻮمﭘﻮﺷﺎﻧﯿﺪهﺷﺪهﺑﻮد. ﯾﮑﯽازﺣﮑﺎمﺑـﺮایاﻃـﻼعدادنﺑﻪویﻣﺒﻨﯽﺑﺮاﯾﻨﮑﻪﮐﺸﻮرشﻣﻮردﺗﺎﺧﺖوﺗﺎزﻗﺮارﺧﻮاﻫﺪﮔﺮﻓﺖوﺑﺮایاﯾﻨﮑـﻪاﯾـﻦﭘﯿﻐـﺎمﭘﯿـﺪاﻧﺸﻮدﻣﻮم ِرویﻟﻮحﻫﺎراﭘﺎکﮐﺮدوﻣﺘﻨﺶراﺑﺮرویﻟﻮح ِ ﭼﻮﺑﯽﺣﮏﮐﺮدﺳﭙﺲدوﺑﺎرهﻣﻮمﺑـﺮرویآنزدوﻟﻮحﻣﺎﻧﻨﺪﻟﻮحﻫﺎیاﺳﺘﻔﺎدهﻧﺸﺪﺗﺒﺪﯾﻞﺷﺪ. ﺳﭙﺲﺑﺪوناﯾﻨﮑﻪدرﺑﺎزرﺳﯽﻫـﺎﺑـﺮای ﻣﺘﻦوﻟﻮحﻣﺸﮑﻠﯽﭘﯿﺶآﯾﺪﺑﻪﻣﻘﺼﺪرﺳﯿﺪ.
ﺟﻮﻫﺮﻫﺎیﻧﺎﻣﺮﺋﯽﯾﮑﯽازﻋﻤﻮﻣﯽﺗﺮﯾﻦاﺑﺰارﻫـﺎﺑـﺮایپنهاننگاریﻫـﺴﺘﻨﺪ. دررومﺑﺎﺳﺘﺎنازﺟﻮﻫﺮﻫﺎﯾﯽﻣﺎﻧﻨﺪآﺑﻠﯿﻤﻮﺑﺮایﻧﻮﺷﺘﻦﺑﯿﻦﺧﻄﻮطاﺳﺘﻔﺎدهﻣـﯽﮐﺮدﻧـﺪ. وﻗﺘـﯽﻣـﺘﻦﻫـﺎراﺣﺮارتﻣﯽدادﻧﺪﻣﺘﻦآنﺗﯿﺮهوﻧﻤﺎﯾﺎنﻣﯽﺷﺪ، ﺟﻮﻫﺮﻫﺎیﻧﺎﻣﺮﺋﯽدرﺟﻨﮓﺟﻬﺎﻧﯽدومﻧﯿﺰﻣـﻮرداﺳﺘﻔﺎدهﻗﺮارﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .
ﯾﮑﯽازﭘﯿـﺸﮕﺎﻣﺎناستگانوگرافیو رمزنگاری، جوهانز تریزمیوس^[۱۲]۱۴۶۲ ﺗــﺎ ۱۵۲۶،ﯾــﮏروﺣــﺎﻧﯽآﻟﻤــﺎﻧﯽﺑــﻮد. اوﻟــﯿﻦﮐــﺎرویﺑــﺮرویپنهان نگاری،استگانوگرافیاﻧﺎمداﺷﺖﮐﻪدرﺑﺎرهﺳﯿﺴﺘﻢﻫـﺎیﺟـﺎدووﭘﯿـﺸﮕﻮﯾﯽﺗﻮﺿـﯿﺤﺎﺗﯽدادهﺑـﻮد،ﻫﻤﭽﻨﯿﻦدرآنﮐﺘﺎبدرﺑﺎرهﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎیﭘﯿﭽﯿﺪهرمزنگاری ﻫﻢﻣﻄﺎﻟﺒﯽﯾﺎﻓﺖﻣﯽﺷﺪ. اﯾـﻦﮐﺘﺎبدرزﻣﺎنویﻣﻨﺘﺸﺮﻧﺸﺪ،زﯾﺮااوازﻓﺎشﺷﺪناﺳﺮارشﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪ.
اوﻟﯿﻦﮐﺘﺎبواﻗﻌﯽدراﯾﻦزﻣﯿﻨﻪراگاسپاری اسچوت^[۱۳] درﺳﺎل ۱۶۶۵در ۴۰۰ ﺻﻔﺤﻪﺑﺎﻧـﺎماستگانوگرافیکا^[۱۴]نوشت،اﻣﺎاﮐﺜﺮاﯾﺪهﻫﺎﯾﺶﻣﺮﺑﻮطﺑـﻪتریزموس^[۱۵] ﺑـﻮد،اوآﻏـﺎزﮔﺮاﯾـﻦراهﺑﻮد.
پنهان نگاریدرﻗﺮنﻫﺎی ۱۵ و ۱۶ ﺗﻮﺳﻌﻪﯾﺎﻓﺖ،ﺑﺪﻟﯿﻞاﯾﻨﮑﻪاﮐﺜـﺮﻧﻮﯾـﺴﻨﺪﮔﺎناﯾـﻦﮐﺘﺎبﻫﺎازاﯾﺠﺎدﺗﻔﺮﻗﻪﺑﯿﻦاﺣﺰابوﻓﺮﻗﻪﻫﺎﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪﻧﺎمﺧـﻮدراﻣﺎﻧﻨـﺪداﺳـﺘﺎنﻫـﺎدرﻣﯿـﺎنﮐﺘﺎبﻣﺨﻔﯽﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ. ﯾﮑﯽازرﺳﺎﻟﻪﻫﺎﯾﯽﮐﻪدراﯾﻦزﻣﯿﻨﻪﻧﻮﺷﺘﻪﺷـﺪهﺗﻮﺳـﻂبیشاپ جان ویلکین^[۱۶] ﮐﻪﺑﻌﺪهادرترینتی کالج^[۱۷]ﺑﻪاﺳﺘﺎدیرﺳـﯿﺪ ﺑـﻮدهاﺳـﺖ. اوروﺷـﻬﺎﯾﯽراازﮐـﺪﮐﺮدنﭘﯿﻐﺎمﻫﺎدرﻣﻮزﯾﮏوﺟﻮﻫﺮﻫﺎیﻧﺎﻣﺮﺋﯽﭘﯿﺸﻨﻬﺎدداد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦاواوﻟﯿﻦﻃﺮحﻫـﺎرادررﻣـﺰﮔﺸﺎﯾﯽﺑﺎاﺳﺘﻔﺎدهازﺗﻨﺎوبﮐﻠﻤﺎتﺳﺎﺧﺖ.
ﯾﮑﯽازﻣﺜﺎلﻫﺎیآنﺑﻪاواﯾﻞﻗﺮندرزﻣﺎنﺟﻨﮓبوئر^[۱۸] ﺑﺎزﻣﯽﮔـﺮدد. پاول رابرت بادن^[۱۹]ﺑﺮایﺛﺒﺖﻣﮑﺎنﺗﻮﭘﺨﺎﻧﻪدﺷﻤﻦﺑﻪﺟﺎیاﯾﻨﮑﻪﻧﻘﺸﻪراﺑﻪروشﻣﻌﻤـﻮﻟﯽﺑﮑـﺸﺪآنراﺑـﻪﺷﮑﻞﯾﮏﭘﺮواﻧﻪﻣﯽﮐﺸﯿﺪﺗﺎاﮔﺮدﺳﺘﮕﯿﺮﺷﺪﮐﺴﯽﭼﯿﺰیازآنﻧﻔﻬﻤﺪ(پولیمنیا و همکاران، ۱۹۹۲).
درﺟﻨﮓﺟﻬﺎﻧﯽدومﺗﻮﺟﻪزﯾﺎدیﺑـﻪپنهان نگاری ﺷـﺪوﺗﺠﺮﺑﯿـﺎتزﯾـﺎدیدراﯾـﻦﻣﻮردبه دستآمد. دراواﯾﻞﺟﻨﮓازﺟﻮﻫﺮﻫﺎیﻧﺎﻣﺮﺋﯽاﺳﺘﻔﺎدهﻣﯽﺷﺪوﻟﯽﺑﻌﺪهاازﺣﺮوفوﭘﯿﻐﺎمﻫﺎیﻣﻌﻤﻮﻟﯽﺑﺮایﻣﺨﻔﯽﮐﺮدنﭘﯿﻐﺎماﺻﻠﯽاﺳﺘﻔﺎدهﮐﺮدﻧﺪ. اﯾﻦﭘﯿﻐﺎمﻫﺎدرﺑﺎرهاﺗﻔﺎﻗﺎتﺑﺴﯿﺎرﺳـﺎدهوﭘﯿﺶﭘﺎاﻓﺘﺎدهﺑﻮدﻧﺪﮐﻪﺗﻮﺟﻪﻫﯿﭻﮐﺲراﺟﻠﺐﻧﮑﻨﺪ،ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦﺑﺪوناﯾﻨﮑﻪﮐﺴﯽﻣـﺸﮑﻮکﺑـﺸﻮدآنﻣﺘﻨﻬﺎرااﻧﺘﻘﺎلﻣﯽدادﻧﺪ. ﺑﺮایﻣﺜﺎلاﯾﻦﻣﺘﻦﺗﻮﺳﻂﺟﺎﺳﻮﺳﺎنآﻟﻤﺎﻧﯽدر زﻣﺎنﺟﻨﮓﺟﻬﺎﻧﯽدومﻓﺮﺳﺘﺎدهﺷﺪه :
Apparently neutral’s protest is thoroughly discounted and ignoredIsman hard hit. Blockade issue affects pretext for embargo on bproducts, ejecting suets and vegetable oils.
اﻣﺎﺑﻌﺪازرﻣﺰﮔﺸﺎﯾﯽاﯾﻦﻣﺘﻦپسازرﺳﯿﺪنﻧﺎﻣﻪدوم،ﻣﺘﻦزﯾﺮازﮐﻠﻤﺎتآناﺳﺘﺨﺮاجﺷﺪ:
Pershing sails from NY June 1